Subscribe to Central Bank of Sri Lanka RSS

පුවත්

මෑතකාලීන ආර්ථික ප්‍රවණතා: 2018 සුවිශේෂ සිදුවීම් සහ 2019 අපේක්ෂාවන්

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් සිය අර්ධ වාර්ෂික ප්‍රකාශනය වන “මෑතකාලීන ආර්ථික ප්‍රවණතා: 2018 සුවිශේෂ සිදුවීම් සහ 2019 අපේක්ෂාවන්” අද දින එළි දක්වන ලදී.

මෙම ප්‍රකාශනයේ අන්තර්ගත වන පරිදි 2018 වසරේ ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකයේ ක්‍රියාකාරිත්වය පිළිබඳ සාරාංශයක් පහත දැක්වේ. 

ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය, ගෝලීය වෙළෙඳපොළ තුළ සිදු වන වෙනස්වීම් හේතුවෙන් ඇති වූ නව අභියෝගවලට මුහුණ දුන් අතර, එය වසරේ පළමු කාර්තුව දක්වා ආර්ථිකයේ දැකිය හැකි වූ  මනා ස්ථායීකරණය කෙරෙහි බාධා කළේ ය. 2017 වසරේ දී සියයට 3.3 ක සාපේක්ෂ ව අඩු වර්ධනයක් වාර්තා කිරීමෙන් අනතුරු ව 2018 වසරේ පළමු භාගය තුළ දී ආර්ථිකය සියයට 3.6 ක මධ්‍යස්ථ වේගයකින් වර්ධනය විය. මෙම කාලය තුළ පැවති හිතකර කාලගුණික තත්ත්ව හේතුවෙන් 2018 වසරේ පළමු භාගය තුළ දී කෘෂිකාර්මික කටයුතු අඛණ්ඩ ව යථා තත්ත්වයට පත් විය. ප්‍රධාන වශයෙන්, ඉදිකිරීම් සහ පතල් හා කැණීම් උප අංශවල දැකිය හැකි වූ මන්දගාමී ක්‍රියාකාරිත්වය හේතුවෙන් කාර්මික කටයුතුවල වර්ධනය අඩු විය. මූල්‍ය සේවා, තොග හා සිල්ලර වෙළෙඳාම සහ අනෙකුත් පෞද්ගලික සේවා කටයුතුවල වර්ධනය හේතුවෙන් සමස්තයක් ලෙස සේවා අංශයේ ක්‍රියාකාරකම්වල වර්ධනයක් දැකිය හැකි විය. මේ අතර, 2018 වසරේ පළමු භාගය තුළ දී සේවා වියුක්ති අනුපාතිකයේ ඉහළ යෑමක් දැකිය හැකි විය. ප්‍රධාන වශයෙන්, ආහාර මිල ගණන් විචලනය වීම සහ දේශීය වෙළෙඳපොළ තුළ ඛනිජ තෙල් මිල ගණන් හා අනෙකුත් පරිපාලිත මිල ගණන් ඉහළ නැංවීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පාරිභෝගික මිල උද්ධමනයේ තාවකාලික ඉහළ යෑමක් ඇතැම් මාසවල දී දැකිය හැකි වුව ද, 2018 වසරේ මේ දක්වා කාලය තුළ පාරිභෝගික මිල උද්ධමනය අඩු මට්ටමක පවතී. 

2018 අගෝස්තු මාසයේ දී විදේශීය අංශයේ ක්‍රියාකාරිත්වය

2018 අගෝස්තු මාසයේ දී විදේශීය අංශයේ ක්‍රියාකාරිත්වය මන්දගාමීව පැවතුණි. ආනයන වියදම්හි සිදු වූ වර්ධනය අ‍භිබවා අපනයන ආදායම් ඉහළ යෑම හේතුවෙන් මාසය තුළදී වෙළඳ ගිණුමේ හිඟය පෙර වසරේ අගෝස්තු මාසයට සාපේක්ෂව සුළු වශයෙන් අඩු විය. මේ අතර, සංචාරක ඉපැයීම්හි සිදු වූ සුළු වැඩි වීම හා විදේශ සේවා නියුක්තිකයින්ගේ ප්‍රේෂණවල සිදු වූ අඩු වීමත් සමඟ 2018 අගෝස්තු මාසයේ දී ජංගම ගිණුම වෙත වූ අනෙකුත් ලැබීම් තවදුරටත් මධ්‍යස්ථ මට්ටමක පැවතුණි. රාජ්‍ය සුරැකුම්පත් වෙළඳපොළ සහ කොළඹ කොටස් වෙළඳපොළ වෙතින් විදේශීය ආයෝජන ඉවත් කරගැනීම සහ අඛණ්ඩ ණය සේවාකරණ ගෙවීම් හේතුවෙන් මාසය තුළදී ගෙවුම් තුලනයේ මූල්‍ය ගිණුම ශුද්ධ ගෙවීම් ප්‍රමාණයක් වාර්තා කළේය. මෙම තත්ත්වයන් සහ සමස්තයක් ලෙස එ.ජ. ඩොලරය ශක්තිමත් වීම හේතුවෙන් විනිමය අනුපාතිකය මත අවප්‍රමාණය වීමේ පීඩනයක් අඛණ්ඩව පැවති අතර, විනිමය අනුපාතිකයෙහි අනිසි අධික විචලනයන් අවම කිරීම සඳහා දේශීය විදේශ විනිමය වෙළඳපොළ වෙත මැදිහත් වීමට මහ බැංකුවට සිදු විය. 2018 අගෝස්තු මස අවසානය වන විට දළ නිල සංචිත එ.ජ.ඩොලර් බිලියන 8.6 ක් විය.

ශ්‍රී ලංකා රජය මඟින් සක්‍රීය වගකීම් කළමනාකරණය සඳහා ශ්‍රී ලංකාව තුළ හෝ පිටතදී රුපියල් බිලියන 310ක් ණය වශයෙන් ලබා ගැනීම සඳහා වූ යෝජනාව ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කරන ලදී

“2018 අංක 8 දරන, සක්‍රීය වගකීම් කළමනාකරණ පනතේ විධිවිධානයන්හි විශේෂිතව සඳහන් කර ඇති අරමුණු උදෙසා, ශ්‍රී ලංකාව තුළ හෝ ඉන් පිටතදී, ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් රුපියල් බිලියන 310 නොඉක්මවූ මුදලක් ණයක් වශයෙන් ලබාගැනීමට” එම පනතේ 3 වැනි වගන්තිය යටතේ පාර්ලිමේන්තුව විසින්, 2018.10.26 වැනි දින යෝජනා සම්මත කරන ලදී.

ඉඩම් මිල දර්ශකය - 2018 වසර පළමු භාගය

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව නිශ්චල දේපොළ අංශයෙහි ප්‍රවණතා අධීක්ෂණය කිරීමේ අරමුණින් දර්ශක කිහිපයක් සම්පාදනය කිරීම සහ විශ්ලේෂණය කිරීම සිදු කරයි. මේ අනුව, කොළඹ දිස්ත්‍රික්කය සඳහා ඉඩම් මිල දර්ශකය, 1998 වසර පදනම් වර්ෂය කර ගනිමින් 1998 සිට 2008 වසර දක්වා වාර්ෂිකව සහ 2009 සිට 2017 වසර දක්වා අර්ධ වාර්ෂිකව, කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාස 5ක් ආවරණය වන පරිදි ප්‍රදේශ 50ක ඉඩම් මිල ගණන් භාවිතා කරමින් ගණනය කර තිබේ. නිශ්චල දේපොළ අංශයෙහි මෑත කාලීන ප්‍රවණතා හේතුවෙන් ඉඩම් මිල අධීක්ෂණය කිරීමෙහි අවශ්‍යතාවය වර්ධනය වීමත් සමඟ, ඉඩම් මිල දර්ශකයේ භූගෝලීය ආවරණය කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ සියලුම ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාස ආවරණය වන පරිදි ප්‍රදේශ 82 ක් දක්වා වැඩි කළ අතර එහි පදනම් වර්ෂය 1998 වසරේ සිට 2017 වසරේ පළමු භාගය දක්වා සංශෝධනය කරන ලදී. භූගෝලීය ආවරණය වැඩි කරන ලද මෙම ඉඩම් මිල දර්ශකය 2017 වසරේ සිට අර්ධ වාර්ෂිකව ලබා ගත හැක.

2018 සැප්තැම්බර් මස උද්ධමනය

ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ගණනය කරනු ලබන ජාතික පාරිභෝගික මිල දර්ශකයේ (2013=100) විචලනය මගින් මනිනු ලබන මතුපිට උද්ධමනය ලක්ෂ්‍යමය පදනම මත 2018 අගෝස්තු මාසයේ දී පැවැති සියයට 2.5 ට සාපේක්ෂ ව 2018 සැප්තැම්බර් මාසයේ දී සියයට 0.9 ක් දක්වා පහළ ගියේ ය. මෙම පහළ යෑම සඳහා පදනම් බලපෑම සහ ආහාර මිලෙහි වූ මාසික පහළ යෑම හේතු විය. වාර්ෂික සාමාන්‍ය පදනම මත මනිනු ලබන ජාතික පාරිභෝගික මිල දර්ශකයේ වෙනස 2018 අගෝස්තු මාසයේ දී වාර්තා වූ සියයට 4.7 සිට 2018 සැප්තැම්බර් මාසයේ දී සියයට 4.0 දක්වා පහළ ගියේ ය. 

මාසික වෙනස්වීම සැලකූ විට, ජාතික පාරිභෝගික මිල දර්ශකය 2018 අගෝස්තු මාසයේ වාර්තා වූ දර්ශක අංක 125.4 සිට 2018 සැප්තැම්බර් මාසයේ දී දර්ශක අංක 124.4 දක්වා පහළ යෑමට ආහාර කාණ්ඩයේ අයිතමවල මිලෙහි පහළ යෑම ප්‍රධාන වශයෙන් හේතු වූ අතර එයට විශේෂයෙන් එළවළු, පොල්, අමු මිරිස් සහ නැවුම් මත්‍ස්‍ය අයත් වේ. මේ අතර, ආහාර නො වන කාණ්ඩය තුළ මිල ඉහළ යෑම් දක්නට ලැබුණු අතර විශේෂයෙන් මධ්‍යසාර පාන වර්ග සහ දුම්කොළ; ප්‍රවාහන; හා ආපනශාලා සහ හෝටල් උප කාණ්ඩ මේ සඳහා දායක විය.

ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 1 ක විදේශ විනිමය කාලීන මූල්‍ය පහසුකමක් ලබාගන්නා ලදී

එක්සත් ජනපද ඩොලර් හෝ ජපන් යෙන් හෝ යූරෝ හෝ ඒවායේ සංයෝජනයකින් නාමනය කරන ලද එක්සත් ජනපද ඩොලර් මිලියන 1000 ක ප්‍රමාණයක් දක්වා වූ විදේශ විනිමය කාලීන මූල්‍ය පහසුකම ලබාගැනීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් 2018 මාර්තු මාසයේ දී දේශීය සහ විදේශීය බැංකු සහ ආයෝජන ආයතනයන්ගෙන් යෝජනාවන් කැඳවන ලදී.

ඒ අනුව, දේශීය සහ විදේශීය බැංකු  සහ ආයෝජන ආයතනයන්ගෙන් යෝජනා හතරක් ලැබී තිබුණි.  අමාත්‍ය මණ්ඩලය විසින් පත්කරන ලද මෙහෙයුම් කමිටුව සහ තාක්ෂණික ඇගයීම් කමිටුව මඟින් සිදුකරන ලද ඇගයීම් සහ යෝජනා ඉදිරිපත්කරන ලද  ආයතනයන් සමග පැවති සාකච්ඡා මත පදනම්ව අඩුම පිරිවැයක් සහ වැඩිම පරිණත කාලයක් සහිත යෝජනාව ඉදිරිපත් කරන ලද චීන සංවර්ධන බැංකුව තෝරා ගන්නා ලදී.

Pages