ජංගම ගිණුම වෙත වූ ඉහළ ලැබීම් හේතුවෙන් 2024 වසරේ ඔක්තෝබර් මාසයේ දී විදේශීය අංශයේ ධනාත්මක ප්රවණතාව අඛණ්ඩව පැවතුණු අතර, එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස සංචිතවල ඉහළ යෑමක් සහ ශ්රී ලංකා රුපියලෙහි අතිප්රමාණය වීමක් සිදු විය.
කොළඹ පාරිභෝගික මිල දර්ශකයෙහි (කො.පා.මි.ද., 2021=100)1 වාර්ෂික ලක්ෂ්යමය වෙනස මගින් මනිනු ලබන මතුපිට උද්ධමනය, ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් සිදු කරන ලද කෙටි කාලීන උද්ධමන පුරෝකථන හා අනුකූලව, අඛණ්ඩව තුන්වන මාසයටත් ඍණ අගයක පවතිමින් 2024 ඔක්තෝබර් මාසයේ දී වාර්තා වූ සියයට 0.8ක අවධමනයට සාපේක්ෂව 2024 නොවැම්බර් මාසයේ දී සියයට 2.1ක අවධමනයක් වාර්තා කළේය.
ඉදිකිරීම් අංශයෙහි ශ්රී ලංකා ගැනුම් කළමනාකරුවන්ගේ දර්ශකය ලෙස හඳුන්වනු ලබන සමස්ත ක්රියාකාරකම් දර්ශකය 2024 ඔක්තෝබර් මාසයේදී දර්ශකාංක 54.3ක් දක්වා ඉහළ ගියේය. මැතිවරණ සමයේ පැවති අවිනිශ්චිතතා පහව යෑමත් සමගම මෙම මාසයේ දී ඉදිකිරීම් ව්යාපෘතිවල මෙහෙයුම් වේගවත් වූ බව සමීක්ෂණයට ප්රතිචාර දැක්වූ බොහෝ දෙනෙක් සඳහන් කළහ.
ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ මුදල් ප්රතිපත්ති මණ්ඩලය 2024 නොවැම්බර් 26 වැනි දින පැවති රැස්වීමේදී මුදල් ප්රතිපත්ති ස්ථාවරය තවදුරටත් ලිහිල් කිරීමට කටයුතු කළ අතර අලුතින් හඳුන්වාදුන් එක්දින ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතිකය (OPR) සියයට 8.00ක් ලෙස තීරණය කළේය. මෙම වෙනසත් සමඟ, ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතිකයෙහි අඩු වීම බරිත සාමාන්ය ඒක්ෂණ මුදල් අනුපාතිකයෙහි දැනට පවතින මට්ටම හා සාපේක්ෂව පදනම් අංක 50ක් පමණ වේ. බරිත සාමාන්ය ඒක්ෂණ මුදල් අනුපාතිකය, නම්යශීලී උද්ධමන ඉලක්කකරණ රාමුව තුළ මෙහෙයුම් ඉලක්කය ලෙස තවදුරටත් පවතී.
2024 ජනවාරි මාසයේ ඉදිරිපත් කළ මහ බැංකුවේ වාර්ෂික ප්රතිපත්ති ප්රකාශය මගින් මෙන්ම ඉන් අනතුරුව 2024 සැප්තැම්බර් මාසයේදී ප්රකාශයට පත් කෙරුණු තනි ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතික ක්රමවේදය ක්රියාත්මක කිරීමට අදාළ සැලසුමට අනුකූලව, ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ මුදල් ප්රතිපත්ති මණ්ඩලය 2024 නොවැම්බර් මස 27 වැනි දින සිට බලපැවැත්වෙන පරිදි දැනට ක්රියාත්මක ද්විත්ව ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතික ක්රමවේදය වෙනුවට තනි ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතික ක්රමවේදයක් ක්රියාවට නැංවීමට තීරණය කළේය. මෙය මහ බැංකුව විසින් ක්රියාත්මක කරන නම්යශීලී උද්ධමන ඉලක්කකරණ රාමුව තුළ සිදු කළ තවත් වැදගත් වැඩිදියුණු කිරීමකි. ඒ අනුව, මහ බැංකුව සිය මුදල් ප්රතිපත්ති ස්ථාවරය දැනුම් දීම සහ ක්රියාත්මක කිරීම සඳහා භාවිතා කරන ප්රධාන මුදල් ප්රතිපත්ති උපකරණය ලෙස එක්දින ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතිකය (Overnight Policy Rate: OPR) හඳුන්වා දෙනු ලැබේ. මහ බැංකුවේ මුදල් ප්රතිපත්ති ස්ථාවරයේ වෙනස්කම් ආර්ථිකයේ පාර්ශ්වකරුවන් වෙත සන්නිවේදනය කිරීම සඳහා එක්දින ප්රතිපත්ති පොලී අනුපාතිකය නියමිත කාලසීමාවේදී සමාලෝචනය කර අවශ්යතාවය පරිදි සංශෝධනය කරනු ලැබේ. මෙම ප්රතිපත්ති වෙනස්කම තුළින් මූල්ය වෙළඳපොළ සහ පුළුල් ආර්ථිකය වෙත මුදල් ප්රතිපත්තිය දැනුම්දීම මෙන්ම සම්ප්රේෂණයවීමේ කාර්යක්ෂමතාව සහ සඵලතාව ඉහළ නැංවීම අපේක්ෂා කෙරේ.
2006 අංක 06 දරන මුදල් ගනුදෙනු වාර්තා කිරීමේ පනතේ 19(1) සහ 19(2) වගන්ති මගින් පැවරී ඇති බලතල අනුව එම පනතේ විධිවිධානවලට අනුකූලව කටයුතු කිරීමට නියමිත සහ එසේ අනුකූලව කටයුතු කිරීමට අපොහොසත් වන ආයතන සදහා දණ්ඩන පනවනු ලැබේ- අදාල අනුකූල නොවන කටයුතුවල ස්වභාවය හා බැරෑරුම්කම සැලකිල්ලට ගෙන මෙම දණ්ඩන නියම කළ හැකිය.
ආර්ථික විද්යාව, මූල්ය හා සංඛ්යාලේඛන සම්බන්ධ තවත් ප්රස්ථාර බලන්න.
More Videos
විදේශ/අනේවාසික ආයෝජකයින් සඳහා භාණ්ඩාගාර බිල්පත්/බැඳුම්කර
ශ්රී ලංකා සංවර්ධන බැඳුම්කර
භාණ්ඩාගාර බිල්පත් හා බැඳුම්කර ප්රාථමික නිකුතු දින දසුන
ද්විතියික වෙළෙඳපොළ වෙළෙඳ සාරාංශය
ලංකාසෙක්යු සේවා
තවත්