Subscribe to Central Bank of Sri Lanka RSS

පුවත්

විදේශීය අංශයේ ක්‍රියාකාරිත්වය - 2023 සැප්තැම්බර්

වෙළඳ හිඟය, 2022 වසරේ සැප්තැම්බර් මාසයට සාපේක්ෂව අඩු අපනයන ඉපැයීම් සහ ඉහළ ආනයන වියදම්වල ඒකාබද්ධ බලපෑම හේතුවෙන් 2023 වසරේ සැප්තැම්බර් මාසයේ දී පුළුල් විය. 2023 වසරේ ජනවාරි සිට සැප්තැම්බර් දක්වා කාලපරිච්ඡේදය තුළ සමුච්චිත වෙළඳ හිඟය තවදුරටත්  සැලකිය යුතු ලෙස අඩු මට්ටමක පැවතුණි. 

විදේශ සේවා නියුක්තිකයන්ගේ ප්‍රේෂණ සහ සංචාරක ඉපැයීම් 2023 වසරේ සැප්තැම්බර් මාසයේ දී පෙර වසරේ අනුරූප කාලපරිච්ඡේදයට සාපේක්ෂව සැලකිය යුතු වර්ධනයක් වාර්තා කර ඇත.

2023 වසරේ සැප්තැම්බර් මාසයෙන් අවසන් වන මාස නවය තුළ සංචාරක පැමිණීම් මිලියනයකට වඩා වාර්තා විය.

රාජ්‍ය සුරැකුම්පත් වෙළෙඳපොළෙහි විදේශ ආයෝජන පෙර මාසවලට සාපේක්ෂව 2023 වසරේ සැප්තැම්බර් මාසයේ දී අඩු ශුද්ධ ගෙවීමක් වාර්තා කළේය.

2023 වසරේ සැප්තැම්බර් මාසය අවසාන වන විට දළ නිල සංචිත ප්‍රමාණය එ.ජ. ඩොලර් බිලියන 3.5ක් විය.

2023 වසරේ සැප්තැම්බර් මාසය තුළ දී එ.ජ. ඩොලරයට සාපේක්ෂව ශ්‍රී ලංකා රුපියල යම් විචලනයක් පෙන්නුම් කළේය.

සම්පූර්ණ ලිපිය

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව - ආසියානු සංවර්ධන බැංකු ආයතනය - ආසියා ශාන්තිකර ව්‍යවහාරික ආර්ථික විද්‍යා සංගමය ඒකාබද්ධව සිදුකළ සිවුවන පර්යේෂණ වැඩමුළුව සඳහා ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව සමසත්කාරකත්වය දැරීය

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව-ආසියානු සංවර්ධන බැංකු ආයතනය-ආසියා ශාන්තිකර ව්‍යවහාරික ආර්ථික විද්‍යා සංගමයෙහි ඒකාබද්ධ පර්යේෂණ වැඩමුළුව 2023 වසරේ ඔක්තෝබර් මස 27 වැනි දින ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ ජෝන් එක්ස්ටර් ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණ ශාලාවේදී පැවැත්විණි. අඛණ්ඩව සිවුවන වසරටත් ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව සමසත්කාරීත්වය දරමින් පැවති මෙම පර්යේෂණ වැඩමුලුවෙහි සමදායකත්වය ආසියානු සංවර්ධන බැංකු ආයතනය (Asian Development Bank Institute-ADBI) සහ ආසියා ශාන්තිකර ව්‍යවහාරික ආර්ථික විද්‍යා සංගමය (Asia-Pacific Applied Economics Association-APAEA) මගින් දරන ලදී. මෙම පර්යේෂණ වැඩමුළුව 'ආසියා සහ පැසිෆික් කලාපයේ මුදල් ප්‍රතිපත්ති සහ මහ බැංකු ගැටලු’යන තේමාව යටතේ පැවැත්විණි. 

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ කාර්යමණ්ඩලය, ශ්‍රී ලංකාව සමඟ විස්තීර්ණ ණය පහසුකම් පිළිබඳව පළමු සමාලෝචනයට අදාළව නිලධාරී මට්ටමේ එකඟතාවයකට එළඹෙයි

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ කාර්යමණ්ඩලය සහ ශ්‍රී ලංකා බලධාරීන් මාස 48ක විස්තීර්ණ ණය පහසුකම් වැඩසටහනේ පළමු සමාලෝචනය අවසන් කරමින් ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති පිළිබඳ කාර්යමණ්ඩල මට්ටමේ එකඟතාවයකට පැමිණ ඇත. ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ කළමනාකාරිත්වය සහ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ විධායක මණ්ඩලය විසින් සමාලෝචනය අනුමත කිරීමෙන් පසු ශ්‍රී ලංකාවට විදේශ ගැනුම් හිමිකම් මිලියන 254ක (එ.ජ ඩොලර් මිලියන 330 ක් පමණ) මූල්‍යන පහසුකමක් සඳහා ප්‍රවේශය හිමිවෙනු ඇත.

සාර්ව ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති ප්‍රතිසංස්කරණ එල දැරීමට පටන් ගෙන ඇති අතර ආර්ථිකය ස්ථාවර වීමේ තාවකාලික ලකුණු පෙන්නුම් කරයි. ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාවලිය අඛණ්ඩව තිරසාරව පවත්වා ගැනීම සහ පාලන දුර්වලතා සහ වංචා හා දූෂණ සඳහා විසඳුම් ලබාදීම, කල් පවත්නා ආර්ථික යථාතත්ත්වයට පත් වීමක් සහ ස්ථාවර මෙන්ම සැමට ප්‍රතිලාභ සැලසෙන වර්ධන මාවතක් කරා ආර්ථිකය ගෙන ඒම සඳහා ඉතා වැදගත් වේ.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලෙහි විධායක මණ්ඩලය විසින් සමාලෝචනය සම්පූර්ණ කිරීම සඳහා (i) බලධාරීන් විසින් සියලුම පූර්ව ක්‍රියාමාර්ග ක්‍රියාත්මක කිරීම; සහ (ii) මූල්‍ය සහතික සමාලෝචන අවසන් කිරීම අවශ්‍ය වේ.

මූල්‍ය බුද්ධි ඒකකය විසින් මූල්‍ය ආයතන වල අනුකූලතාව බලාත්මක කිරීම සඳහා 2023 අප්‍රේල් 01 සිට 2023 සැප්තැම්බර් 26 දින දක්වා කාලපරිච්ඡේදය තුළ පරිපාලනමය දණ්ඩන පැනවීම/එකතු කිරීම

2006 අ൦ක 06 දරන මුදල් ගනුදෙනු වාර්තා කිරීමේ පනතේ 19(1) සහ 19(2) වගන්ති මගින් පැවරී ඇති බලතල අනුව, එම පනතේ ප්‍රතිපාදනවලට අනුකූල නොවන ලෙස ක්‍රියා කරන ආයතන සදහා මූල්‍යමය දණ්ඩන පනවනු ලැබේ. මූල්‍ය ආයතනයක් විසින් සිදු කරනු ලබන අදාළ අනුකූල නොවන කටයුතුවල ස්වභාවය හා බරපතලකම සැලකිල්ලට ගෙන මෙම දණ්ඩන නියම කළ හැකිය.

ඒ අනුව, ශ්‍රී ල൦කාවේ මුදල් විශුද්ධිකරණය වැළැක්වීමේ සහ ත්‍රස්තවාදයට මුදල් සැපයීම මැඩපැවැත්වීමේ නියාමන ආයතනය ලෙස මූල්‍ය බුද්ධි ඒකකය විසින් මූල්‍ය ආයතන වල අනුකූලතාව බලාත්මක කිරීම සඳහා 2023 අප්‍රේල් 01 සිට 2023 සැප්තැම්බර් 26 දින දක්වා කාලය තුළ පහත දක්වා ඇති පරිදි එකතු කරගන්නා ලද සමස්ත දඩ මුදල රුපියල් මිලියන 1.7 කි. දණ්ඩන මගින් එකතු කරන ලද මුදල් ඒකාබද්ධ අරමුදලට බැර කරන ලදී.

ශ්‍රී ලංකා ගැනුම් කළමනාකරුවන්ගේ දර්ශකය (නිෂ්පාදන සහ සේවා) - සැප්තැම්බර් 2023

2023 සැප්තැම්බර් මාසයේ ගැනුම් කළමනාකරුවන්ගේ දර්ශක මගින් නිෂ්පාදන ක්‍රියාකාරකම්වල පහත වැටීමක් ද සේවා ක්‍රියාකාරකම්වල ඉහළ යෑමක් ද පෙන්නුම් කරන ලදී.

ගැනුම් කළමණාකරුවන්ගේ දර්ශකය 2023 සැප්තැම්බර් මාසයේදී දර්ශකාංක 45.7ක අගයක් වාර්තා කරමින්  නිෂ්පාදන ක්‍රියාකාරකම්හි පහත වැටිමක් පිළිඹිබු කරන ලදී. මේ සඳහා සියලුම උප-දර්ශකයන්ගේ පසුබැස්ම හේතු විය.  

සේවා අංශයෙහි ගැනුම් කළමනාකරුවන්ගේ දර්ශකය, 2023 අගෝස්තු මාසයට සාපේක්ෂව සේවා ක්‍රියාකාරකම්හි අඩු වේගයක වර්ධනයක් පෙන්නුම් කරමින්, 2023 සැප්තැම්බර් මාසයේ දී දර්ශකාංක 54.7ක් වාර්තා කළේය. මේ සඳහා නව ව්‍යාපාර, ව්‍යාපාර ක්‍රියාකාරකම්, සේවා නියුක්තිය සහ අපේක්ෂිත ව්‍යාපාර ක්‍රියාකාරකම්හි සිදු වූ ඉහළ යෑම් හේතු විය. කෙසේ වුවද, 2023 සැප්තැම්බර් මාසය තුළ දී නිමකිරීමට නියමිත කාර්යයන් 2023 අගෝස්තු මාසයට සාපේක්ෂව පහළ යමින් අඩු අගයක පැවතුනි.

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව ප්‍රතිපත්ති පොලී අනුපාතික තවදුරටත් අඩු කරයි

2023 අංක 16 දරන ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකු පනත යටතේ, මුදල් ප්‍රතිපත්ති මණ්ඩලය විසින් පළමු මුදල් ප්‍රතිපත්ති සමාලෝචනය 2023 ඔක්තෝබර් 04 දින පවත්වන ලදී. මෙම සමාලෝචනයේදී, මහ බැංකුවේ ප්‍රතිපත්ති පොලී අනුපාතික වන, නිත්‍ය තැන්පතු පහසුකම් අනුපාතිකය (SDFR) සහ නිත්‍ය ණය පහසුකම් අනුපාතිකය (SLFR), පිළිවෙළින්, සියයට 10.00 සහ සියයට 11.00 දක්වා පදනම් අංක 100කින් අඩු කිරීමට මුදල් ප්‍රතිපත්ති මණ්ඩලය තීරණය කළේය. මැදි කාලීනව උද්ධමනය අපේක්ෂිත සියයට 5 මට්ටමේ ස්ථාවර කිරීම සහ එමගින් ආර්ථිකය එහි විභව වර්ධන වේගය කරා ළඟා වීමට අනුබල දීමේ අරමුණින්, දේශීය ආර්ථිකයේ අඩු උද්ධමනය සහ යහපත් උද්ධමන අපේක්ෂා ඇතුළු වත්මන් සහ අපේක්ෂිත වර්ධනයන් පිළිබඳ මනාව සලකා බැලීමෙන් අනතුරුව මුදල් ප්‍රතිපත්ති මණ්ඩලය මෙම තීරණයට එළැඹිණි. ප්‍රතිපත්ති පොලී අනුපාතිකවල මෙම අඩු කිරීමත් සමග, මහ බැංකුව විසින් බලපත්‍රලාභී බැංකු වෙත පොලී අනුපාතික අඩු කිරීම සඳහා නිකුත් කරන ලද නියාමන ක්‍රියාමාර්ග සහ රජයේ සුරැකුම්පත්වල අවදානම් අධිමිල සැලකිය යුතු ලෙස අඩු වීම ඇතුළුව, මින් පෙර ක්‍රියාත්මක වූ සැලකිය යුතු මුදල් ප්‍රතිපත්ති ලිහිල් කිරීම් හේතුවෙන්, ඉදිරි කාලයේදී වෙළඳපොළ පොලී අනුපාතිකවල, විශේෂයෙන්ම ණය පොලී අනුපාතිකවල, පහළ යෑම වේගවත්වනු ඇතැයි මුදල් ප්‍රතිපත්ති මණ්ඩලය අපේක්ෂා කරයි. අඛණ්ඩව මුදල් තත්ත්වයන් ලිහිල් කිරීමේ ප‍්‍රතිලාභ පුද්ගලයන්ට සහ ව්‍යාපාරවලට ප‍්‍රමාණවත් ලෙස සහ කඩිනම් ලෙස ලබා දෙන ලෙස මූල්‍ය අංශයෙන් ඉල්ලා සිටින අතර, එමඟින් ආර්ථිකය අපේක්ෂිත පරිදි යථා තත්ත්වය පත් වීම සඳහා සහාය වනු ඇත.

Pages