2006 අංක 6 දරන මුදල් ගනුදෙනු වාර්තා කිරීමේ පනතේ විධිවිධාන ප්‍රකාර ව ශ්‍රී ලංකා මූල්‍ය බුද්ධි ඒකකය, 2018 නොවැම්බර් 01 වන දින ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකු පරිශ්‍රයේ දී, මෝටර් රථ ප්‍රවාහන දෙපාර්තමේන්තුව සමඟ අවබෝධතා ගිවිසුමකට එළැඹිණි. මෙහි මූලික පරාමාර්ථය වී ඇත්තේ මුදල් විශුද්ධිකරණය, ත්‍රස්තවාදයට මුදල් සැපයීම සහ අනෙකුත් අදාළ අපරාධ විමර්ශනය කිරීම සහ නඩු පැවරීම් කටයුතු සඳහා බුද්ධිමය තොරතුරු ලබා ගැනීමයි.

පසුගිය දින කිහිපය තුළ ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් වැඩි වශයෙන් මුදල් අච්චු ගැසූ බවට මෑතකදී පළවූ පුවත්පත් ලිපි පිළිබඳව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ අවධානය යොමු වී ඇත. එවැනි ලිපිවල අඩංගු සංකල්ප සහ කරුණු ඉතා සාවද්‍ය සහ නොමඟ යවන සුළු බැවින් ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව පහත සඳහන් පැහැදිලි කිරීම් ඉදිරිපත් කිරීමට අදහස් කරයි.

මෙම පුවත්පත් ලිපි මගින් රජයේ රාජ්‍ය මූල්‍ය අවශ්‍යතා පියවීමට සහාය වීම සඳහා මෑත කාලීනව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විශාල වශයෙන් මුදල් අච්චු ගසා ඇති බව දක්වා ඇත. සාමාන්‍යයෙන්, මුදල් අච්චු ගැසීම මහ බැංකුවේ සංචිත මුදල්වල (අධි බලැති මුදල්වල) ප්‍රසාරණයක් ලෙස සැලකේ. 2017 වසර අවසානයේදී රුපියල් බිලියන 939.8 ක් වූ සංචිත මුදල් 2018 වසරේ සැප්තැම්බර් අවසානයේ රුපියල් බිලියන 1,010.5 වූ අතර, නොවැම්බර් 02 වැනි දින වන විට එය රුපියල් බිලියන 1,020.8 ක අගයක් වාර්තා කළේය. ඒ අනුව සංචිත මුදල්වල වාර්ෂික ලක්ෂමය වර්ධනය සියයට 11.6 ක් වන අතර, එය ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ පුරෝකථනය කරන ලද අගයට වඩා පහළ මට්ටමක පවතී.

ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් වාර්ෂිකව ප්‍රකාශයට පත් කරනු ලබන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (ද.දේ.නි.), ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ සංඛ්‍යාන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් පළාත් මට්ටමින් සකස් කරගත් දර්ශක යොදා ගනිමින් පළාත් අනුව බෙදා වෙන් කර පළාත් දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය(ප.ද.දේ.නි.) ඇස්තමේන්තු කර ඇති අතර බස්නාහිර පළාත අඛණ්ඩව රටේ නාමික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට ඉහළම දායකත්වය දක්වනු ලැබීය. කෙසේවුවත්, මෑතකාලීනව දක්නට ලැබුණු, බස්නාහිර පළාත ද.දේ.නි. ට දක්වන දායකත්වය අඩුවීමේ ප්‍රවණතාවය 2017 වසරේදී ද දක්නට ලැබුණු අතර එමගින් පළාත්බද විෂමතාවය අඩුවීම පිළිබිඹු කෙරේ. නාමික ද.දේ. නි. ට දෙවන හා තෙවන ඉහළම දායකත්වය මධ්‍යම හා වයඹ පළාත් විසින් ලබා දෙන ලදී.

2017 වසරේ දී නැගෙනහිර, වයඹ සහ ඌව පළාත්, පළාත් ද.දේ.නි. සඳහා දක්වන දායකත්වය ඉහළ ගිය අතර බස්නාහිර, දකුණු, උතුරු මැද සහ සබරගමුව පළාත්වල දායකත්වය පහළ ගියේය. මධ්‍යම සහ උතුරු පළාත්වල දායකත්වය නොවෙනස්ව පැවතුණි.

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් සිය අර්ධ වාර්ෂික ප්‍රකාශනය වන “මෑතකාලීන ආර්ථික ප්‍රවණතා: 2018 සුවිශේෂ සිදුවීම් සහ 2019 අපේක්ෂාවන්” අද දින එළි දක්වන ලදී.

මෙම ප්‍රකාශනයේ අන්තර්ගත වන පරිදි 2018 වසරේ ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකයේ ක්‍රියාකාරිත්වය පිළිබඳ සාරාංශයක් පහත දැක්වේ. 

ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය, ගෝලීය වෙළෙඳපොළ තුළ සිදු වන වෙනස්වීම් හේතුවෙන් ඇති වූ නව අභියෝගවලට මුහුණ දුන් අතර, එය වසරේ පළමු කාර්තුව දක්වා ආර්ථිකයේ දැකිය හැකි වූ  මනා ස්ථායීකරණය කෙරෙහි බාධා කළේ ය. 2017 වසරේ දී සියයට 3.3 ක සාපේක්ෂ ව අඩු වර්ධනයක් වාර්තා කිරීමෙන් අනතුරු ව 2018 වසරේ පළමු භාගය තුළ දී ආර්ථිකය සියයට 3.6 ක මධ්‍යස්ථ වේගයකින් වර්ධනය විය. මෙම කාලය තුළ පැවති හිතකර කාලගුණික තත්ත්ව හේතුවෙන් 2018 වසරේ පළමු භාගය තුළ දී කෘෂිකාර්මික කටයුතු අඛණ්ඩ ව යථා තත්ත්වයට පත් විය. ප්‍රධාන වශයෙන්, ඉදිකිරීම් සහ පතල් හා කැණීම් උප අංශවල දැකිය හැකි වූ මන්දගාමී ක්‍රියාකාරිත්වය හේතුවෙන් කාර්මික කටයුතුවල වර්ධනය අඩු විය. මූල්‍ය සේවා, තොග හා සිල්ලර වෙළෙඳාම සහ අනෙකුත් පෞද්ගලික සේවා කටයුතුවල වර්ධනය හේතුවෙන් සමස්තයක් ලෙස සේවා අංශයේ ක්‍රියාකාරකම්වල වර්ධනයක් දැකිය හැකි විය. මේ අතර, 2018 වසරේ පළමු භාගය තුළ දී සේවා වියුක්ති අනුපාතිකයේ ඉහළ යෑමක් දැකිය හැකි විය. ප්‍රධාන වශයෙන්, ආහාර මිල ගණන් විචලනය වීම සහ දේශීය වෙළෙඳපොළ තුළ ඛනිජ තෙල් මිල ගණන් හා අනෙකුත් පරිපාලිත මිල ගණන් ඉහළ නැංවීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පාරිභෝගික මිල උද්ධමනයේ තාවකාලික ඉහළ යෑමක් ඇතැම් මාසවල දී දැකිය හැකි වුව ද, 2018 වසරේ මේ දක්වා කාලය තුළ පාරිභෝගික මිල උද්ධමනය අඩු මට්ටමක පවතී.